Klovy.pl – Twoje centrum wiedzy!
Related Articles
W tym miejscu znajdują się najważniejsze polecenia do poruszania się i działania w systemie Linux. Nie jesteś pewny komendy lub jej parametrów? Wywołaj polecenie man nazwa, by wyświetlić pomoc!
Linux – Podstawowe polecenia:
- sudo – uruchamia polecenie jako root (administrator),
- cd – zmienia folder, w którym znajduje się użytkownik
- ls – wyświetla pliki i foldery w obecnej lokalizacji użytkownika
- ls -la – wyświetla wszystkie pliki i foldery (także ukryte) w formie listy
- touch plik.txt – tworzy pusty plik o nazwie plik.txt
- sudo nano plik.txt – otwiera edytor tekstu nano i edytuje plik.txt
- cp – kopiuje pliki/foldery
- ip a – wyświetla informacje o konfiguracji sieci
- ping – testuje poprawność komunikacji z innym urządzeniem
- rm – usuwa plik
- mkdir – tworzy nowy katalog
- mv – przenosi plik do innej lokalizacji
- ln -s – tworzy dowiązanie symboliczne
- rmdir – usuwa katalog
- alias nazwa=polecenie – przypisuje inną nazwę danemu poleceniu
- tar -cvf plik.tar plik.txt – tworzy nowe archiwum .tar z plikiem
- sudo fdisk dysk – edytuje partycje dysku
- clear – czyści ekran konsoli
- sudo mkfs dysk -t system – formatuje partycję do danego systemu plików
- sudo mount dysk – montuje partycję pod podany katalog
- sudo chgrp dysk – zmienia grupę do pliku
- sudo systemctl restart usługa – restartuje daną usługę (konieczne po zmianie konfiguracji)
- sudo systemctl status usługa – sprawdza status działania danej usługi
- sudo apt install pakiet – instaluje pakiet w systemie operacyjnym
- sudo apt remove pakiet – usuwa pakiet w systemie operacyjnym
- sudo chmod uprawnienia – ustawia uprawnienia do danego pliku lub folderu
- sudo chown właściciel:grupa – ustawia właściciela i grupę danego pliku lub folderu
- sudo adduser nazwa_usera parametr – dodaje użytkownika do systemu o podanej nazwie:
Adduser – Parametry:
–home lokalizacja: ustawia folder domowy użytkownika
–uid id: ustawia inny identyfikator użytkownika
–disabled login: wyłącza konto
–shell powłoka: ustawia inną powłokę
- sudo deluser nazwa_usera – usuwa użytkownika z systemu
- sudo addgroup nazwa_grupy – dodaje grupę do systemu
- sudo passwd nazwa_usera – zmienia hasło użytkownika
- sudo usermod nazwa_usera parametry – edytuje informacje o użytkowniku, takie jak data wygaśnięcia konta czy zmiana UID:
Usermod – Parametry:
-G grupa: zmienia grupę użytkownika
-e data: ustawia datę wygaśnięcia konta
-d lokalizacja: zmienia katalog domowy użytkownika
-s powłoka: ustawia inną powłokę
-l nazwa: ustawia nową nazwę usera
-u id: ustawia nowe UID
- sudo chage nazwa_usera – ustawia politykę haseł dla danego usera:
Chage – Parametry:
-l: wyświetla informacje o polityce haseł usera
-m liczba: minimalna liczba dni między zmianami hasła
-M liczba: minimalna liczba dni między zmianami hasła
Linux – Diagnostyka:
Podzespoły komputera:
Głównym narzędziem do sprawdzania informacji o podzespołach komputera w Linux jest lshw z parametrem -C, który określa nam zakres konkretnego podzespołu. Poniżej lista wszystkich komend. Zawsze używamy sudo lshw!
- lshw -C cpu – wyświetla szczegóły dotyczące procesora
- lshw -C disk – wyświetla szczegóły dotyczące dysku twardego
- lshw -C display – wyświetla szczegóły dotyczące karty graficznej
- lshw -C network – wyświetla szczegóły karty sieciowej
- lshw -C memory – wyświetla szczegóły dotyczące pamięci RAM
- sudo dmidecode -t baseboard – wyświetla szczegóły dotyczące płyty głównej
- sudo smartctl -a /dev/sda (lub inny) – zewnętrzne narzędzie do sprawdzania parametrów SMART dysku twardego
System operacyjny:
Kolejną grupą poleceń są polecenia dotyczące systemu operacyjnego i szczegółów z nim związanych. poniżej lista wszystkich komend.
- hostnamectl – wyświetla wszystkie informacje o systemie
- uname -a – wyświetla wszystkie informacje o systemie
- uname -r – wyświetla numer jądra systemu (kernel)
- uname -n – wyświetla nazwę komputera
- uname -m – wyświetla architekturę systemu
- w – wyświetla listę obecnie zalogowanych użytkowników
- whoami – wyświetla obecnie zalogowanego użytkownika
- id – wyświetla UID i GID (identyfikator użytkownika i grupy)
- umask – wyświetla aktualną maskę uprawnień
- top – wyświetla aktualnie trwające zadania, długość czasu pracy komputera, procent zajętości procesora, rozmiar wolnej pamięci RAM
- du -sh katalog – sprawdza rozmiar katalogu
- df -H – wyświetla procent zajętości dysku twardego
